Iedereen heeft een innerlijke criticus. Je interne stemmetje die het zegt als je dingen niet goed doet. Zijn toon is vaak negatief, streng en zelfs veroordelend. Je doet het niet goed! Zie je wel: Je kan het niet. Je had dat echt wel kunnen weten. Nu val je door de mand! Je bent dom. Je bent waardeloos.
Weg met je innerlijke criticus!
Je hebt last van je stemmetje. Je wordt er negatief van. Het maakt dat je piekert en bovendien kost het je bergen energie. Als anderen toch eens zouden weten wat je criticus allemaal zegt… Want tja, je doet sommige dingen echt niet goed (genoeg). Je pakt het toch ook niet goed aan en je blijft maar fouten maken.
Hoe kom je van je interne criticus af? Dit antwoord is heel makkelijk: niet! Dé vraag is daarom: Hoe goed ga jij om met je innerlijke criticus? Probeer je hem de kop in te drukken, te overstemmen of is het juist je trouwe raadgever? Geloof je hem en geef je jezelf er vaak en steeds uitgebreider van langs? Is het antwoord op één van je vragen: ’Ja’, dan ga je niet handig met je innerlijke criticus om.
Sociaal kompas
Je herkent het vast wel. Je bent iets vergeten te doen. Kom je de betreffende vriend tegen en je voelt je rot. Je zou het doen en hebt het niet gedaan. Overuren maakt je stemmetje. Waarschijnlijk begin je erover en zegt iets in de richting van een verontschuldiging.
Je criticus is je sociale kompas. Hij zorgt dat je je gedraagt zoals het ‘hoort’. Als je dat niet doet, corrigeert hij je. Als kind heeft de criticus gezorgd voor complimenten en waardering van je ouders of andere belangrijke personen. Je criticus staat voor je regels en overtuigingen. Vaak zijn ze onbewust. De meeste regels en overtuigingen heb je als kind gemaakt of overgenomen van je ouders.
Bescherming
Je criticus is ontstaan om je te beschermen. Hij zorgde dat jijzelf al zag wat er fout ging nog vóórdat je het om je oren kreeg van een ander. Het is je zelfbescherming tegen teleurstelling, afwijzing en zelfs verdriet. Het een hele goede beschermer, die altijd op scherp staat. Zie jij het als een drempel? Dat klopt: het heeft altijd negatieve dingen tegen gehouden. Zo zag je het waarschijnlijk niet.
Het belemmert je, houd je tegen. De criticus maakt je negatief en vaak kleiner. Hij kan zich vertonen als aanvaller (Je doet het niet goed!) of als helper (Wat zullen ze wel niet denken? Doe het maar niet). Je criticus is ook actief als je je schuldig voelt, schaamt of voelt dat je te kort schiet. Soms is hij indirect bv als je te extreem reageert nadat iemand iets heeft gezegd wat bij jou hard is binnengekomen. De criticus zorgt dat je je anders gedraagt.
Tips beter omgaan met je interne criticus
Oké, hoor ik je al zeggen. Ik gedraag me anders, alleen niet zoals ik zou willen! Op deze manier word ik aangevallen en niet beschermd. Je wilt anders met je beschermer omgaan. Hier volgen tips om te komen tot een verandering.
- Zie je criticus als beschermer in plaats van als drempel
- Luister naar wat hij heeft te zeggen. Schrijf alle opmerking/boodschappen op.
- Vind je het wel mee vallen wat je tegen jezelf zegt? Het is niet serieus, maar een grapje? Stel je dan voor dat je hetzelfde tegen een dierbare zou zeggen. Hoe is dat? Is het grappig?
- Bekijk wat je hebt opgeschreven. Zijn het feiten of zijn het irrationele gedachten of ideeën? Door welke rationele gedachten kun je ze vervangen?
- Wat is de intentie van je beschermer (innerlijke criticus)? Wordt deze intentie zo bereikt? Wat zou je anders kunnen doen?
- Zegt de beschermer steeds ongeveer hetzelfde tegen je? Zeg dan tegen jezelf: Daar komen weer mijn automatische gedachten. Laat ze even gaan. Vecht er niet tegen. Zet dan je rationele gedachten ertegenover.
- Wees vooral aardig tegen jezelf. Zie hoe je tegen jezelf praat. Ga respectvol met jezelf om.
Bovenstaande tips kunnen je goed op weg helpen. Vaak zitten er onder de boodschappen onbewuste overtuigingen. Om het echt te veranderen, is het belangrijk om deze overtuigingen bewust te krijgen. Wil je het echt goed aanpakken? Dan moet je je overtuigingen herschrijven. Op deze manier houdt de innerlijke criticus zijn belangrijke functie én beschermt hij je op een manier die nu bij je past. Ik kan je hierbij helpen.